28/03/2024 Wine reviews, values, expert tips, recipes, restaurants, news, videos & more

Η οινική διαδρομή του Ξινόμαυρου – Οι Φίλοι του Ξινόμαυρου

Οι Φίλοι του Ξινόμαυρου συμμετείχαν στην εκδήλωση “Νάουσα, Οίνος και Πολιτισμός” που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 16 Φεβρουαρίου 2013  Παραθέτουμε…



Οι Φίλοι του Ξινόμαυρου συμμετείχαν στην εκδήλωση “Νάουσα, Οίνος και Πολιτισμός” που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 16 Φεβρουαρίου 2013 

Παραθέτουμε την είσήγηση της Δρ. Χαρούλας Σπινθηροπούλου με θέμα “Η οινική διαδρομή του Ξινόμαυρου

Κυρίες και κύριοι,

Σας καλωσορίζουμε στην πρώτη μας προσπάθεια να παρουσιάσουμε τη Νάουσα στην Αθήνα, ως τόπο του Οίνου και του Πολιτισμού.

Είμαστε περήφανοι για την περιοχή μας στην οποία η αμπελοκαλλιέργεια και η παραγωγή κρασιού έχουν μια μακρόχρονη παράδοση.

Και είμαστε περήφανοι για την ποικιλία μας, το Ξινόμαυρο, γνωστό ως βασιλιά της Μακεδονικής γης: Μαύρο Νιαουστιανό, Ποπόλκα, Ξινόγκαλτσο, κάποιες από τις τοπικές ονομασίες με τις οποίες απαντάται στο χώρο της κεντρικής και δυτικής Μακεδονίας.

Σε ποια περιοχή και πότε πρωτοεμφανίστηκε, δεν είναι γνωστό, αφού ήδη από το 16ο αι, τα γραπτά κείμενα αναφέρονται στο φημισμένο κρασί της Νάουσας, αλλά και των άλλων περιοχών του Ξινόμαυρου: της Γουμένισσας, του Αμυνταίου, του Βελβεντού, του Τρικώμου, αλλά και της Ραψάνης.

Η ονομασία βέβαια με την οποία το Ξινόμαυρο είναι γνωστό στις άλλες, εκτός Ναούσης, περιοχές είναι Μαύρο Ναούσης ή μαύρο Νιαουστιανό, κάτι που μας επιτρέπει να θεωρήσουμε ότι μάλλον η Νάουσα είναι ο τόπος καταγωγής του.

Στα χρόνια της Οθωμανικής κατοχής οι υφιστάμενες αναφορές μιλούν για ένα κρασί βαθύχρωμο, παχύ (κρασί ωσάν της Νάουσας το φέρνουν στο μαντήλι) με γεύση «οξεία και στυπτική» που πίνεται το 4ο -5ο έτος από το χρόνο παραγωγής του και θεωρείται ως ένα εκ των καλυτέρων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στο τέλος του 19ου αιώνα το Ναουσαίικο κρασί ταξιδεύει παντού στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, αλλά και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το αμπέλι είναι η κυρίαρχη καλλιέργεια της περιοχής, το εξαγωγικό εμπόριο βρίσκεται σε ακμή και οι κάτοικοι εξασφαλίζουν ένα πολύ καλό εισόδημα. Το κρασί αποτελεί βασικό στοιχείο της καθημερινότητάς τους, σύντροφος της χαράς και της λύπης τους, ευφραντικό, αλλά και βάλσαμο της ψυχής και του κορμιού.

Έχουν μάλιστα επιβάλλει οι ίδιοι οι παραγωγοί του κρασιού τον έλεγχο γνησιότητας του προϊόντος, για την αποφυγή απάτης, με μία ετικέτα-σφραγίδα που αποδείκνυε την εισφορά ειδικού φόρου στον δήμο Νάουσας. Την ετικέτα αναρτούσαν στα βαρέλια μεταφοράς του κρασιού, μαζί με τη σφραγίδα της συντεχνίας των αμπελουργών και κλαδευτάδων «ο Άγιος Τρύφων», στοιχεία απαραίτητα για την εμπορία του Ναουσαίικου κρασιού.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Ε. Στουγιαννάκη είχαν κατατάξει τις περιοχές αμπελοκαλλιέργειας με βάση το ποιοτικό τους δυναμικό, δίνοντας προίκα στους ανεπιθύμητους γαμπρούς αμπελώνες στο Κουκούλι και όχι στη Γάστρα, τη Σμίξη την Καραίδα ή τους άλλους φημισμένους αμπελότοπους της Νάουσας.

Δυστυχώς η εμφάνιση της φυλλοξήρας στις αρχές του 20ου αιώνα, αλλά και τα νέα δεδομένα που δημιούργησαν οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και ο εμφύλιος, συνέβαλλαν στην καταστροφή του αμπελώνα της Νάουσας.

Στο τέλος της δεκαετίας του 40, αρχές του 50, με πρωτοβουλία της οικογένειας Λαναρά νέες καλλιέργειες εμφανίζονται στην περιοχή (ροδακινιές, μηλιές, κερασιές), κάνοντας τη Νάουσα διάσημη και για τα ποιοτικά της φρούτα.

Στα τέλη του 60, χάρη στην πρωτοβουλία της εταιρίας Μπουτάρης, η διευθύντρια του Ινστιτούτου Οίνου Δρ. Σταυρούλα Κουράκου-Δραγώνα και ο καθηγητής αμπελουργίας του Α.Π.Θ. κύριος Μάρκος Βλάχος, επισκέπτονται τον έκτασης μόλις 500 στρ αμπελώνα της Νάουσας και προτείνουν τρόπους ανασύστασής του. Αποκορύφωμα των προσπαθειών αυτών η αναγνώριση το 1971 του κρασιού με Ονομασία Προέλευσης «Νάουσα».

Πρόκειται για ένα κρασί ερυθρό ξηρό που έχει παραχθεί από σταφύλια της ποικιλίας Ξινόμαυρο, που καλλιεργούνται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, νομοθετικά καθορισμένες και παλαιώνει σε δρύινα βαρέλια για ένα τουλάχιστον χρόνο.

Το 1987, το Διεθνές Γραφείο Αμπέλου και Οίνου, εκτιμώντας την οινική παράδοση της περιοχής, ανακηρύσσει τη Νάουσα ως Πόλη του Οίνου και το Πολιτισμού.

Ένα χρόνο αργότερα δημιουργείται η πρώτη Διεπαγγελματική Οργάνωση στην Ελλάδα, ο Διεπαγγελματικός Σύνδεσμος Οίνων Ονομασίας Προελεύσεως «Νάουσα». Μέλη του αμπελουργοί, οινοποιοί, οινέμποροι, τοπική αυτοδιοίκηση. Και αρχίζει η δουλειά: Ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Οίνου, εκπαιδευτικά σεμινάρια για αμπελουργούς, οινοποιούς, οινολόγους, στελέχη οινοποιητικών εταιριών, γευσιγνωσίες, διαγωνισμοί κρασιών χωρικής οινοποίησης.

Η μαγιά των 6 οινοποιών που δραστηριοποιούνται την περίοδο αυτή στη Νάουσα (Μπουτάρης, Τσάνταλης, Βαένι, Μελιτζανής, Καστανιώτης, Μαρκοβίτης) φουσκώνει. Οι οινοποιίες σε λίγα χρόνια διπλασιάζονται για να φτάσουν στις μέρες τις 20.

Σήμερα οι αμπελώνες του Ξινόμαυρου πλησιάζουν τα 5000 στρ. Είναι διαμορφωμένοι σε μοντέρνα γραμμικά συστήματα, και πλέον αρδεύονται ώστε να αντιμετωπίσουν τις ισχυρά ξηροθερμικές συνθήκες του καλοκαιριού. Στην πλειονότητά τους καλλιεργούνται με βάση τις αρχές της βιολογικής και της ολοκληρωμένης διαχείρισης, εκφράζοντας τη διάθεση των Ναουσαίων αμπελουργών-οινοποιών για ένα υγιές οικοσύστημα.

Ποια είναι όμως η ποικιλία από την οποία παράγεται το κρασί «Νάουσα»; Το Ξινόμαυρο που κυριαρχούσε στους προφυλλοξηρικούς αμπελώνες της Νάουσας, είναι μία ποικιλία με μεγάλη παραλλακτικότητα, κυρίως όσον αφορά το σταφύλι και τα γλευκογραφικά-οινικά χαρακτηριστικά του. Η πολυμορφία αυτή είναι αποτέλεσμα της πολύχρονης καλλιέργειάς του στα μέρη του Ξινόμαυρου.

Είναι μία από τις λίγες παγκοσμίως πολυδυναμικές ποικιλίες, μπορεί δηλαδή να δώσει διαφορετικούς και αξιόλογους τύπους κρασιών ανάλογα με τις συνθήκες που καλλιεργείται: λευκά, ροζέ, κόκκινα φρέσκα, αλλά και μακρόχρονης παλαίωσης, ήσυχα, αλλά και αφρώδη κρασιά, όπως αυτά του Αμυνταίου.

Για την ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα της και την ποιότητα των κόκκινων κρασιών της, το Ξινόμαυρο έχει επιλεγεί ως μία από τις 4 ποικιλίες πρεσβευτές τους ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό.

Είναι δύστροπη αμπελουργικά, πολύ ζωηρή, που πρέπει να αγωνιστείς να τη δαμάσεις για να σου δώσει τα καλύτερα χαρακτηριστικά της.

Όσο για το κρασί της, κατά την προσφιλή έκφραση του Γιάννη Μπουτάρη είναι «αντρίκιο», «αρρενωπό», ακόμα και όταν παλιώσει.

Και όπως οτιδήποτε πολύτιμο διαρκεί στο χρόνο, έτσι και το κρασί του Ξινόμαυρου, αντέχει στο χρόνο, πρέπει να περιμένεις για να το απολαύσεις και μπορείς να το απολαμβάνεις για πολλά χρόνια.

Έχει φανατικούς φίλους που παθιάζονται με το χαρακτηριστικό του άρωμα, τη ντομάτα, την ελιά, τα κόκκινα φρούτα και τα μπαχάρια, τις κερασένιες του ανταύγειες, την οξύτητα και την τανικότητά του που του δίνουν ζωντάνια ακόμα και όταν παλιώνει.

Είναι κρασί της παρέας, θέλει συμποσιαστές, θέλει και φαγητό, πλούσια πιάτα για να αναδειχθεί, αλλά και να τα αναδείξει.

Γι αυτό και σήμερα σας προσφέρουμε μερικά συνοδευτικά του, προϊόντα της τοπικής μας γαστρονομίας.

Διαφορετικές εκφράσεις του Ξινόμαυρου θα έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε σήμερα από τα διαφορετικά αμπελοτόπια της Νάουσας, όπως και κρασιά άλλων ποικιλιών που καλλιεργούνται στην περιοχή.

Ευχόμαστε να τα απολαύσετε στην υγειά όλων μας”

Related Posts

Τρύγος 2021- Οι Φίλοι του Ξινόμαυρου

23/09/2021

23/09/2021

12ος Τρύγος !!!Τα χρόνια πέρασαν, το αμπελάκι έγινε αμπέλι και η παραγωγή πλέον δίνει πρώτη ύλη για υψηλής ποιότητας οίνους.Έφτασε...

Το Πρώτο Κρασί των ‘Φίλων του Ξινόμαυρου- εσοδείας 2012’

02/03/2015

02/03/2015

Οι “Φίλοι του Ξινόμαυρου’ δεν είναι απλώς φίλοι ενός κρασιού.Είναι άνθρωποι που συμμετέχουν σε μία διαδικασία με έναν καθορισμένο τρόπο....

Τρύγος 2019- Οι Φίλοι του Ξινόμαυρου

13/09/2019

13/09/2019

Μια μοναδική στο είδος της Πρωτοβουλία.  Οι Φίλοι του Ξινόμαυρου αποτελεί μια πρωτοβουλία “βγαλμένη απ τα παλιά” . Βασισμένη – ...

Συνέντευξη Δρ. Σταυρούλας Κουράκου – Δραγώνα στους ‘Φίλους του Ξινόμαυρου’

21/01/2015

21/01/2015

Φωτο: Δρ. Σταυρούλα Κουράκου-Δραγώνα και Δρ. Χαρούλα Σπινθηροπούλου Η Δρ. Σταυρούλα Κουράκου-Δραγώνα δε χρειάζεται συστάσεις. Χημικός, Οινολόγος, Ιστορικός και ουκ...

Meeting Xinomavro Wine at West Macedonia, Greece

18/09/2019

18/09/2019

An nice video By Stathis Saltas , on behalf of EnterpriseGreece (ex Hellenic Foreign Trade Board – HEPO) and the...

7ος ΤΡΥΓΟΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΞΙΝΟΜΑΥΡΟΥ

19/09/2016

19/09/2016

Είναι όμορφο μια προσπάθεια να επιβιώνει και να εξελίσσεται στις αλλαγές του περιβάλλοντος. Έτσι χθες, σε μια πανέμορφη μέρα, μαζεύτηκαν...

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΟΥ ΜΕ ΤΑ SHIRAZ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ( ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ!!!)

26/08/2019

26/08/2019

Andreas Kiziris – Geelong, Vic,Australia August 2019 Πριν 2 χρόνια μετακομίσαμε οικογενειακώς στην Αυστραλία. Αν και ο χρόνος ήταν πολύ πιεσμένος...

ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΞΙΝΟΜΑΥΡΟΥ – 6 ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΖΙ

15/02/2016

15/02/2016

Δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι σήμερα που ο Κύκλος Ζωής Προιόντων και Σχεσεων είναι τόσο μικρός, ένα πείραμα Συνεύρεσης θα...

1η Νοεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου!

08/10/2019

08/10/2019

Tο Ξινόμαυρο παίρνει τη θέση του παγκόσμια και γιορτάζει! Oι Οίνοι Βορείου Ελλάδος – Wines of North Greece ξεκίνησαν μια...

ΞΙΝΟΜΑΥΡΟ ΝΑΟΥΣΣΑ – ΤΡΥΓΟΣ 2017 – Video

26/09/2017

26/09/2017

Οι “Φίλοι του Ξινόμαυρου” (https://winetimes.tropos.gr/) τρύγησαν ξανά το Αμπέλι τους στο Γιαννακοχώρι της Νάουσσας. Η Χαρούλα Σπινθηροπούλου Spinthiropoulou Haroula, Γεωπόνος-Αμπελουργός-Οινοποιός του...

5ο Κλάδεμα αμπελιού (29/03/2015)- Οι Φίλοι του Ξινόμαυρου

01/04/2015

01/04/2015

Για 5η συνεχόμενη χρονιά οι “Φίλοι του Ξινόμαυρου” συγκεντρώθηκαν με αφορμή το κλάδεμα του υιοθετημένου αμπελοτεμαχίου του Οινοποιείου της ΑΡΓΑΤΙΑΣ...

ΔΟΚΙΜΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΡΑΣΙ ΤΩΝ ‘ΦΙΛΩΝ ΤΟΥ ΞΙΝΟΜΑΥΡΟΥ’ ΕΣΟΔΕΙΑΣ 2012

04/02/2015

04/02/2015

Τo Σάββατο 28 Φεβρουαρίου 2015 στις εγκαταστάσεις του Οινοποιείου της “ΑΡΓΑΤΙΑΣ” στο Ροδοχώρι Νάουσας, θα λάβει χώρα η 1η εκδήλωση για...

ΜΠΑΚΗΣ ΤΣΑΛΚΟΣ : TO ΞΙΝΟΜΑΥΡΟ ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ 15 ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ !

20/05/2019

20/05/2019

Συναντήσαμε τον Wine maker του  ΚΤΗΜΑ Οινογένεσις κύριο Bakis Tsalkos ο οποίος μας μίλησε για το Όραμα του Οινοποιείου του...

1η ΝΟΕΜΒΡΗ 2019 – Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΛΟΣΩΡΙΖΕΙ ΤΟ ΞΙΝΟΜΑΥΡΟ (XINOMAVRO)

01/11/2019

01/11/2019

1η ΝΟΕΜΒΡΗ 2019 – Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΛΟΣΩΡΊΖΕΙ ΤΟ ΞΙΝΟΜΑΥΡΟ (XINOMAVRO) Παγκόσμια πρώτη για το αγαπημένο Ξινόμαυρο. Γιατί παγκόσμια; Γιατί...

Τρύγος Αμπελιού ‘Φίλων του Ξινόμαυρου’ 2017

25/09/2017

25/09/2017

Απλά, Ζεστά, Όμορφα! Ένας τρύγος βγαλμένος από παραμύθι. Μια καταπληκτική χρονιά με σταφύλι μεγάλης δυναμικής, από ένα αμπέλι που κάθε...

Comments
Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *